Verplaatsingsmotief (driver)

11.05.2022

Waarom we ons verplaatsen geeft aan welke verplaatsingsbehoeften we hebben en dus hoe vaak en hoe ver we ons verplaatsen. De verplaatsingsmotieven worden meestal opgesplitst in ‘functionele verplaatsingen’ (werk/zakelijk en school/onderwijs) en ‘niet-functionele verplaatsingen’ (alle andere verplaatsingen). 

verplaatsingsmotief

Bron

Onderzoek Verplaatsingsgedrag Vlaanderen  

Vaststellingen

Doorheen 20 jaar verplaatsingsgedrag zien we dat de redenen waarom we ons verplaatsen, de verplaatsingsmotieven, vrij constant blijven. Met andere woorden, de verplaatsingsbehoeften blijven ongeveer dezelfde. De opkomst van thuiswerk, e-commerce, het toenemend aantal ouderen (vergrijzing) … kunnen hier op termijn verandering in brengen. Die verandering zal geleidelijk gebeuren en wordt momenteel nog niet weerspiegeld in de statistieken. 

Een tweede vaststelling is dat recreatief verkeer (een brede categorie die bestaat uit: ontspanning, sport, cultuur, iemand een bezoek brengen, wandelen of rondrijden, …) het voornaamste verplaatsingsmotief is op basis van het aantal verplaatsingen. Op basis van prognoses zou het recreatief verkeer ook sterk toenemen, onder andere aangedreven door een lagere activiteitsgraad. 

Verplaatsingen om te gaan winkelen en voor diensten zijn verantwoordelijk voor het op een na grootste aantal verplaatsingen, vaak worden deze gekenmerkt door korte verplaatsingsafstanden (in vergelijking met woon-werkverkeer en bepaalde vormen van recreatief verkeer). Het verdwijnen van winkels, postkantoren en banken in dorpen kan een impact hebben op die verplaatsingsafstanden. Anderzijds zien we dat digitalisering steeds meer een alternatief gaat vormen voor een verplaatsing. 

Woon-werk en zakelijk verkeer komen pas op de derde plaats wat betreft het aantal verplaatsingen. De prognose van het Federaal Planbureau voor 2040 stelt dat de toename van telewerk zal resulteren in een daling van het woon-werkverkeer en een plafonnering van het totale personenvervoer. 

We zien dat corona voor een versnelling van deze prognose heeft gezorgd: het aantal woon-werkverplaatsingen neemt af en verplaatsingen tijdens de vrije tijd en om te gaan winkelen nemen toe (cijfers uit 2022 - OVG6).