Chronologie van een slimme kilometerheffing

14.06.2019
  • Van 2009 tot 2012 was er de proef ‘Slimme kilometerheffing in de proeftuin Leuven’, met onder andere Transport&Mobility Leuven.
  • In 2014 lanceerde het departement Leefmilieu, Natuur en Energie een studie over de vergroening van de fiscaliteit.
  • Van 2013 tot 2014 liep een proefproject in de GEN-zone om de gedragseffecten van rekeningrijden voor lichte voertuigen te bestuderen. Die bestond uit een veldtest waarin de deelnemers werden uitgerust met een On-Board Unit (OBU) in hun auto en waarin de gedragseffecten van de kilometerheffing werden gemonitord. 
  • Het Regeerakkoord 2014-2019 voorziet verder onderzoek naar de introductie van een wegenheffing voor personenwagens. Voor vrachtwagens werd die kilometerheffing al ingevoerd.
  • Sinds 1 april 2016 is België een land met tolverplichting geworden voor vrachtwagens van meer dan 3,5 ton MTM en voertuigen van categorie N1/BC. Alle vrachtwagens die op de Belgische openbare weg rijden moeten een steeds ingeschakelde On Board Unit aan boord hebben. 
  • In 2017 liet het departement Mobiliteit en Openbare Werken een draagvlakstudie uitvoeren naar de mogelijke introductie van een slimme kilometerheffing.
  • Op 14 juli 2017 nam de Vlaamse Regering kennis van de conceptnota ‘Stand van zaken onderzoek naar een mogelijke introductie van een wegenheffing voor lichte voertuigen in Vlaanderen’ en gaf ze haar akkoord voor de uitgangsprincipes voor het vervolg van het dossier.
  • Sinds 2018 loopt een studie met als doelstelling een architectuurnota voor een wegenheffing voor lichte voertuigen op te stellen. De voorziene einddatum was mei-juni 2019, zodat de architectuurnota als basis voor het regeerakkoord zou kunnen dienen. De resultaten van deze studie werden pas in het najaar van 2019 gepubliceerd. Uit de studie blijkt dat de slimme, gebiedsdekkende kilometerheffing het meest geschikt zou zijn vanuit de 3 doelstellingen (congestie, gebruiker betaalt, vervuiler betaalt).
  • In april 2019, in de aanloop van de verkiezingen, liet de minister van Mobiliteit, Ben Weyts, weten dat er politiek geen draagvlak was voor een slimme kilometerheffing (door politieke tegenstanders Ben-belasting genoemd).
  • Juli 2019: het Brusselse regeerakkoord vraagt de invoering van een slimme kilometerheffing voor lichte voertuigen: "Daartoe bevestigt de Regering andermaal haar verlangen om een samenwerkingsakkoord tussen de Gewesten te sluiten met het oog op de invoering van een intelligente kilometerheffing voor lichte voertuigen in het grootstedelijk gebied of op het hele nationale grondgebied. De invoering van een dergelijke heffing moet ervoor zorgen dat de huidige belasting afgeschaft wordt en door de nieuwe heffing vervangen wordt."
  • In september 2019 berekende het Federaal Planbureau dat een meer efficiënt belastingsysteem resulteert in een welvaartswinst van 2,3 miljard euro. In stedelijke gebieden en tijdens de spits zijn de veroorzaakte maatschappelijke veel hoger dan in meer landelijk gebied of tijdens de daluren. Ook de subsidies voor openbaar vervoer (derdebetalerssysteem voor werknemers) en de salariswagens hebben een hoge maatschappelijke kostprijs.
  • 4 juli 2020 gedachtewisseling over de studie wegenheffing die in 2018 opstartte en in 2019 gefinaliseerd werd.
  • 3 december 2020: de Brusselse regering keurt SmartMove (stadstol + kilometerheffing) principieel goed.