Hoe Solidariteit voor het Gezin haar dienstwagens deelt
Solidariteit voor het Gezin startte in juli 2016 in Mesen met een uniek experiment: de organisatie deelt haar twee elektrische dienstwagens met de lokale bevolking. Een interview met Kim Van Asch en Cathleen Rau, directeur innovatie en projecten en mobiliteitsassistente bij Solidariteit voor het Gezin.
Hoe kwamen jullie op het idee van dit project?
Kim Van Asch: “Dit idee is er gekomen doordat we een oplossing zochten voor het vervoer van en naar een nieuwe dagopvang voor ouderen in Mesen. We beslisten om hiervoor twee elektrische wagens te voorzien, die ook gebruikt worden voor de avondronden van de verzorgenden in de regio. Deze wagens staan het grootste deel van de dag stil. Zo is het idee ontstaan om de wagens te delen met de lokale inwoners van Mesen en buurgemeenten.
De vervoersaanbod in die regio is immers heel beperkt: het is een afgelegen gebied, met een zeer beperkt aanbod van openbaar vervoer. Bovendien is het een regio met heel weinig inwoners met een heel kleine stadskern waarin weinig of zelfs geen winkels of gemeenschapsvoorzieningen zijn. Dat betekent dat mensen al snel enkele kilometers moeten rijden om te winkelen of beroep te doen op andere diensten. Voor ons is het een opportuniteit om nog iets terug te winnen uit de uren dat de wagen anders zou stilstaan, en hiermee beantwoorden we aan de nood aan mobiliteit vanuit de regio. Het was dus een logische keuze om de wagens ter beschikking te stellen en dit project op te starten. De wagens kunnen gehuurd worden, met of zonder mobiliteitsassistent.”
Cathleen, wat doe jij als mobiliteitsassistente?
Cathleen Rau: “Ik ben - onder andere – chauffeur. Ik zal bijvoorbeeld mensen brengen van en naar de dagopvang. Daarnaast ben ik ook chauffeur voor mensen die een van de wagens willen huren, maar die zelf niet met de auto kunnen rijden. Ik help de mensen ook met het in- en uitladen van de boodschappen, of ik begeleid hen bij een bezoek aan de dokter. Daarnaast voer ik promotie voor het project autodelen. Zo organiseerde ik een reeks infoavonden in de regio om het aanbod bekend te maken. Ik help ook bij de reservatie, omdat we met een systeem werken dat voor veel oudere mensen niet zo vanzelfsprekend is.”
En, heeft de promotie gewerkt?
Cathleen: “Er zijn wekelijks gemiddeld een tiental mensen die de auto gebruiken in combinatie met een mobiliteitsassistente. Slechts twee mensen gebruiken op regelmatige basis een van de auto’s zonder assistente. Dat zijn geen duizelingwekkende cijfers, maar je moet er rekening mee houden dat we hier met een heel kleine populatie zitten en dat de meeste mensen over een eigen wagen beschikken. Bovendien is er nog wat angst voor het rijden met een elektrische wagen, mensen zijn bijvoorbeeld bang om stil te vallen en niet meer verder te kunnen.”
Wie gebruikt jullie systeem van deelauto's?
Cathleen: “Doorgaans zijn het gepensioneerde mensen die geen eigen wagen hebben. Ook mensen met een beperking in mobiliteit doen beroep op ons. Het is een heel praktische wagen waar heel wat boodschappen en een rolstoel in kunnen. Onze klanten wonen meestal in Mesen. Dat komt doordat we de kilometers van onze startplaats in Mesen tot bij de mensen ook moeten aanrekenen. Beetje bij beetje doen ook andere mensen beroep op het systeem. Eenmaal geprobeerd, blijven de meeste mensen het systeem regelmatig gebruiken.”
Hebben jullie externe partners bij het project betrokken?
Kim: “Voor het boekingsplatform hebben we een beroep gedaan op Partago, een coöperatieve uit Gent die gespecialiseerd is in elektrisch autodelen. We gebruiken hun app om ritten te reserveren en hun module die in de wagen geplaatst wordt om die te kunnen openen met je smartphone. We zijn ook te rade gegaan bij Autodelen.net. Ze hielpen mee met de promotie, waren aanwezig op de infomomenten en maakten het project bekend op verschillende andere fora rond autodelen. Financieel kregen we steun van de provincie West-Vlaanderen. Dat was voldoende om de eerste negen maanden te financieren. Nu loopt het project verder zonder subsidies.”
Hoe past het project in jullie visie op mobiliteit?
Kim: “Sinds 2011 heeft Solidariteit voor het Gezin een globale mobiliteitsvisie, die we promoten onder de slogan “Er zit elektriciteit in solidariteit”. We willen op termijn onze volledige wagenvloot naar een nuluitstoot of quasi-nul-uitstoot terugbrengen. Ondertussen hebben we daartoe al heel wat stappen gezet.
In de regio Gent hebben we bijvoorbeeld de tien dieselauto’s voor de 600 warme maaltijdbedelingen per dag vervangen door elektrische wagens. In 2014 hebben we het wagenpark van onze verpleegkundigen vernieuwd. Dat gaat om 550 mensen die dagelijks op de baan zijn en bij de cliënten langsgaan. Het plan was om bij het einde van het leasingcontract over te stappen naar 100% elektrisch. Dit bleek helaas financieel onhaalbaar, aangezien een elektrische wagen een leasingkost met zich meebracht die dubbel zo duur is als voor dieselauto’s. Bovendien hadden we niet voldoende oplaadcapaciteit. We hebben toen beslist om de wagens te vervangen door hybridewagens, benzinevoertuigen die ook beschikken over een elektromotor. Zo rijden er intussen al 780 hybrides rond. In 2019 loopt ons huidige leasingcontract af. Dan wordt de optie voor 100% elektrische wagens terug onder de loep genomen.
We hebben ondertussen ook enkele elektrische poolwagens die we ter beschikking stellen van onze medewerkers voor dienstverplaatsingen. Zo hebben we in Zwijnaarde een elektrische poolwagen die via intranet gereserveerd kan worden. Het is voor onze medewerkers ook mogelijk om de wagen ‘s avonds of in het weekend te huren.”
Terug naar het project in Mesen: hebben jullie de ambitie om dit project ook in andere gemeenten uit te bouwen?
Kim: “Dat is zeker de ambitie. Een van de pistes die we momenteel verkennen is om een deelwagen te plaatsen aan een groep van assistentiewoningen. Daar woont een ouder publiek, dat zich niet vaak verplaatst en geen eigen wagen nodig heeft, voor hen is zo’n deelwagen een oplossing. Daarnaast bekijken we ook de mogelijkheid om het systeem in te voeren op onze verschillende vestigingen en dan vooral in regio’s waar we avondrondes met verzorgenden organiseren.”
Dit artikel verscheen eerder in Arbeid en Milieu magazine, jaargang 2017 nr. 3 - Thijs Calu
Meer info over dit project vind je op >> www.solidariteit.be en op >> www.mesen.be.
Photo credits: Arbeid en Media - Solidariteit voor het Gezin