Het idee van de 15-minutenstad of -wijk is niet nieuw. Samengevat betekent het dat bewoners op 15 minuten (“density”) wandelen of fietsen (“design”) alle essentiële functies vinden: winkels, kantoren, scholen, gezondheidszorg, sport, cultuur en ontspanning (“diversity”).
In Vlaanderen woont de meerderheid van de inwoners op wandel- of fietsafstand van voorzieningen. De zogenaamde ’15-minuten-stad’ (waar alle essentiële voorzieningen zich binnen 15 min wandelen of fietsen van de woonplaats bevinden) is voor vele Vlamingen al een feit.
Het fundament van de 15-minutenstad: Density, Diversity, Design
Nabijheid is het uitgangspunt van de 15-minutenstad. Elke voorziening vind je op een wandelafstand van 15 minuten.
De 3 D’s van de stadsplanning (“Density, Diversity, Design”) vormen de pijlers van de 15-minutenstad, waarbij elk van deze 3 D’s een noodzakelijk onderdeel is. Zonder dichtheid worden de afstanden te groot, zonder mix van functies zijn niet alle voorzieningen aanwezig en zonder goed ontwerp van de openbare ruimte krijg je geen voetgangervriendelijke of ‘walkable’ stad.
Diversity
Diversity is het uitgangspunt van de 15-minutenstad: op 15 minuten wandelen of fietsen vind je alle essentiële functies: winkels, kantoren, scholen, gezondheidszorg, sport, cultuur en ontspanning, … Monofunctionele kantoorwijken, slaapsteden of winkelcentra horen daar niet in thuis. Een pizza is nu eenmaal lekker door alle ingrediënten die erop liggen, ze allemaal apart opeten is helemaal niet smakelijk!
Geweldige verhalen hebben een persoonlijkheid. Overweeg om een geweldig verhaal te vertellen dat persoonlijkheid heeft. Het schrijven van een verhaal met persoonlijkheid voor potentiële klanten helpt bij het opbouwen van een relatie. Dit komt tot uiting in kleine eigenaardigheden zoals woordkeuzes of zinsdelen. Schrijf vanuit je standpunt, niet vanuit de ervaring van iemand anders.
Geweldige verhalen zijn voor iedereen, zelfs als ze maar voor één persoon zijn geschreven. Als je probeert te schrijven met een breed, algemeen publiek in gedachten, zal je verhaal nep klinken en emotie missen. Niemand zal geïnteresseerd zijn. Schrijf voor één persoon. Als het echt is voor de ene, is het ook echt voor de rest.
Density
Een hoge bevolkingsdichtheid wordt vaak als grootste nadeel van de stad gezien. Maar dichtheid realiseer je niet noodzakelijk of alleen door hoogbouw, je kunt dit ook op een kwalitatieve manier realiseren en met voldoende ruimte en aandacht voor groen en andere voorzieningen. Het tegendeel is zelfs waar. Hoe lager de dichtheid, hoe hoger het aandeel dat je moet voorbehouden voor harde infrastructuur zoals wegen en andere nutsvoorzieningen.
Een hogere bebouwingsdichtheid zorgt voor meer nabijheid en dat resulteert in meer verplaatsingen te voet en met de fiets. Daarnaast is het een voorwaarde voor efficiënt openbaar vervoer. Hoe hoger dichtheid van een stad hoe lager het autogebruik en vaak ook het autobezit. Bond Beter Leefmilieu bundelde 30 recepten voor kernversterking, met heel wat Vlaamse best practices.
Design
De inrichting van de publieke ruimte heeft een sterke invloed op de bereikbaarheid. Wanneer een goede infrastructuur beschikbaar is (zoals aantrekkelijke trajecten voor voetgangers of veilige fietspaden voor fietsers) wordt ze vaker gebruikt. 
Het lijkt een karikatuur, maar bovenstaande afbeelding toont een echt grondplan voor een appartement. De voorziene oppervlakte voor de auto(‘s) is groter dan die voor de mensen. En in onze steden is het al bijna net zo erg. De auto neemt er namelijk meer dan de helft van de openbare weg in.
De inrichting van een straat heeft een effect op hoeveel autoverkeer er is en die aanwezigheid van autoverkeer ook een impact op hoe we ons gedragen. In straten met veel autoverkeer zijn er minder sociale interacties dan in autoluwe straten. Of met andere woorden: hoe minder auto’s hoe levendiger en ‘leefbaarder’ (we horen liever de term leefkwaliteit) de straat, buurt, stad. Dat bleek onlangs ook uit het Straatvinken-onderzoek.
De 15-minutenstad in de praktijk
Het concept van de 15-minutenstad zien we in de praktijk in heel wat verschillende vormen terugkomen. Maar niet al deze toepassingen gebeuren volledig in de geest van het concept 15-minutenstad. Denk maar aan verkeerscirculatieplannen, waarbij de stad wordt opgedeeld in verschillende lobben. Of wijken die door metrostations ontsloten worden. Maar het niveau van de voorzieningen wordt niet altijd in elke lob of wijk voldoende bewaakt. Dat is een groot risico en een fout uit het verleden die we niet opnieuw mogen maken. Denk maar aan de Noordwijk in Brussel die ‘s nachts volledig verlaten is. Het mengen van functies ("diversity") is met andere woorden onontbeerlijk om van een 15-minutenstad te kunnen spreken.