Terugblik: Vorming Participatie & Mobiliteit 2024
Op donderdag 22 en 29 februari 2024 gingen we met 20 deelnemers aan de slag rond participatie in de mobiliteitswereld.
Turid van Dēmos vzw nam de tijd om participatie als concept te doorspitten. We stonden stil bij wat we wel en niet willen bereiken door mensen te betrekken in beleidsvorming en wat de impact ervan kan zijn. Met de slagzin "Moeilijk bereikbare groepen bestaan niet, er zijn wel moeilijk bereikbare organisaties" keken we in eigen boezem hoe inclusief en gastvrij we zijn als organisaties. Met het participatiecontinuüm leerden we keuzes maken tussen verschillende vormen van participatie, elk met hun voordelen en valkuilen.
Ann van Human Matters liet ons een hele namiddag oefenen in verbinding maken met de andere. Tijdens gesprekken met burgers rond een mobiliteitsuitdaging, kunnen de meningen erg uiteenlopen. Onze grootste take-away uit de workshop van Ann: Achter elke uitspraak schuilt een behoefte. Al is de uitspraak nog zo onbegrijpelijk voor jezelf, de behoefte erachter (naar waardering, vrijheid, zorg, transparantie, privacy, rust...) herken en begrijp je alleszins. Ga op zoek naar de behoefte en start het 'echte' gesprek.
Noluenn van Globelink vzw nam ons mee in de wereld van participatieve democratie. In de mobiliteitswereld zijn we vooral bekend met participatieprojecten waarbij we vertrekken van een concrete uitdaging (bv.: dit kruispunt wordt heringericht) bij het bevragen van burgers. Globelink draait het graag om: Ze zetten participatieprojecten met jongeren op met als doel hen te laten deelnemen aan besluitvorming in het beleid. Waarrond ze hun stem willen laten horen, wordt doorheen het project duidelijk. Er is ruimte voor álle bekommernissen. Zo krijg je als lokaal bestuur een volledig beeld over wat er leeft.
Glynn van Common Ground deelde haar ervaringen uit het lopende project Rond Ronse. Ze zoeken er een oplossing voor de drukke gewestweg die nu door het centrum rijdt. Het is een grootschalig project met veel belangen waar je zorgvuldig mee moet omspringen. Dat deden ze via gesprekken met de buurtbewoners thuis, werksessies tussen actiegroepen en ruimtelijke planners en nog veel meer. We kregen veel inspiratie om zelf aan de slag te gaan.
Koen en Stijn van Commons Lab zaten vaak aan de andere kant van de tafel: als burger hebben ze al meerdere keren deelgenomen aan een participatieproject rond publieke ruimte of mobiliteit. Daar kijken ze vooral gefrustreerd op terug. Er werd weinig gedaan met de input of hun mening werd pas gevraagd wanneer de plannen eigenlijk al vast lagen. Die energie bogen ze gelukkig om tot actie. Via ludieke acties, burgerlijke ongehoorzaamheid en buurtfeesten roepen ze op om de Turnhoutsebaan in Antwerpen (die nu vooral dient als doorgang naar het centrum) om te buigen tot een plek voor ontmoeting en veilig traag verkeer. Participatie die opgeëist i.p.v. gevraagd wordt, daar moeten we zorg voor dragen.
Dank je wel aan de sprekers én deelnemers voor jullie verrijkende en kritische inzichten.
Trots op ons netwerk!
Wie waren de sprekers?
“Je krijgt de participatie waar je zelf ruimte voor maakt”. Turid Sintobin is stafmedewerker bij Dēmos vzw. Ze deelt ideeën en inspiratie rond het inzetten op gelijke participatiekansen in de vrije tijd, vanuit een sterk bewustzijn van structurele uitsluitingsmechanismen in onze samenleving. Het doel? Een gedeelde visie ontwikkelen en aanzetten tot participatieve processen met mensen die uitsluiting ervaren. Visie en werkbare kaders gaan hierbij hand in hand.
Ann Ceyssens is sociaal pedagoog en werkt sinds 2012 als trainer bij Human Matters. Ze laat je ervaren hoe je met jouw aandacht en vragen burgers kan betrekken, laten samenwerken en samendenken. Je leert actief luisteren naar weerstand en je maakt kennis met verbindende besluitvorming. Deze principes kan je achteraf toepassen op eigen vraagstukken: (1) Mensen betrekken bij het genereren van concrete voorstellen. (2) Concrete voorstellen bevragen op bezwaren en ze verder verfijnen. (3) Transparante besluitvorming door resterende bezwaren in kaart te brengen en te kiezen voor de best mogelijke oplossing op dit moment.
Noluenn Cassaert is jongeren- en projectmedewerker bij Globelink vzw. Globelink is een erkende, landelijke jeugddienst die samen met jongeren in de vrije tijd participatieve projecten op poten zet. Zo daagt Globelink jongeren uit om te streven naar een duurzame, solidaire, rechtvaardige en inclusieve wereld. Globelink ontwikkelt bij hen kracht, kennis en goesting om bewuste keuzes te kunnen maken, deze actief uit te dragen en hun stem te laten horen. Het mobiliteitsdebat is daar geen uitzondering op: in het project 'De Ronde van Oost-Vlaanderen' gingen enkele jongerengroepen aan de slag met het thema en werkten ze toe naar een actie. (Instagram: @globelink_vzw)
Glynn Van Nieuwenhuyse werkt sinds 2019 bij Common Ground en legt zich toe op procesbegeleiding, stakeholdermanagement, draagvlakcreatie en communicatie in complexe ruimtelijke projecten en visievormingstrajecten. Voor verschillende grote infrastructuurprojecten geeft ze strategisch advies en begeleidt ze de verschillende actoren doorheen het complex proces. Zij zal jullie, samen met collega Griet Noë, meenemen in het wel en wee van stakeholdermanagement binnen een geïntegreerd planningsproces waarbij zowel mobiliteit als open ruimte een hoofdrol spelen.
Koen Wynants is programma-coördinator van Commons Lab, sinds 1 januari 2021 een nieuwe erkende socio-culturele organisatie in Vlaanderen. Onze missie is om van Vlaanderen een warme, faire, duurzame, democratische gemeenschap te maken waarin burgercollectieven opnieuw een prominente rol opnemen. In het beheer van natuurlijke hulpbronnen, maar even zeer mbt de productie en het beheer van verschillende goederen (energie, huisvesting, …) en andere zaken (cultuur, transport, wonen, enz.). Om ons doel te bereiken, initiëren en ondersteunen wij vernieuwende en inspirerende commonsgerichte experimenten. Wij beschouwen commonsgerichte burgerinitiatieven als nieuwe wegwijzers in de 21ste eeuw: ze zijn open, duurzaam, fair en democratisch.
Stijn Wens is een Antwerps grafisch ontwerper, lid van Commons Lab, maar vooral ook een enthousiaste fietser. Hij is een van de bezielers van de fietsblog Antwerpenize #fietsdestad en van de Faceboekgroep ‘Met de fiets in ’t stad’. Samen met een aantal vrienden en organisaties willen Stijn en Koen van Antwerpen een échte fietsstad maken. Ze doen dat door positieve acties en evenementen om mensen op de fiets te krijgen en op die fiets te houden, vanuit de overtuiging dat een stad waar veel gefietst wordt leuker is om in op te groeien.
Ons vormingsaanbod
Deze vorming stond in het teken van participatie. Werk je rond duurzame mobiliteit en denk je aan een ander thema waar je graag over wil bijleren? Laat het ons weten.