Project met impact: het sneeuwbaleffect

05.06.2023
sneeuwbal in een vallei

Twee weken geleden waren we uitgenodigd op het Key Influencer Summit van het G-PaTRA project (Green Passengers Transport in Rural Areas), een Europees project binnen het Interreg programma dat na zes jaar met dit evenement werd afgerond. Mpact, een van de projectpartners en lidorganisatie van NDM, nodigde ons uit om kennis te maken met het project en de partners op de Orkney eilanden in Schotland.

Impact van projecten

Hetgeen mij (Fien) het meeste bijbleef was de brainstorm over ‘impact’. Het is opvallend hoe de projecten zover uit elkaar lopen en tegelijkertijd tegen dezelfde uitdagingen stoten. Zo is het verzekeren van een blijvende impact na het afronden van een project een heel herkenbare uitdaging in projectwerk. De brainstorm bracht enkele verrijkende inzichten.

Je kan er moedeloos van worden als je veel tijd en energie steekt in een project dat duurzame mobiliteit in een bepaald dorp beoogt, maar waarvan de resultaten te kleinschalig zijn om van impact te kunnen spreken. Bijvoorbeeld: je wilt deelmobiliteit mogelijk maken, je wilt dat mensen meer fietsen… Maar aan het einde van het project hebben ‘slechts’ een handvol mensen de nieuwe deelwagen geprobeerd of gaan er evenveel nu met de fiets naar het werk. Toch zijn zulke projecten niet te onderschatten. Ze geven een duwtje in de juiste richting en zijn niet de eindstreep. Dat duwtje zet verandering in gang, die organisch én exponentieel kan groeien.

Zet je duwtje in de goede richting kracht bij

  1. Zorg dat het thema leeft en dat zoveel mogelijk mensen op de hoogte zijn van het project, los van hun eventuele deelname. Communiceer naast de officiële kanalen ook via sleutelfiguren uit het dorp die het gesprek op gang kunnen trekken.
  2. Iedereen ervaart drempels bij veranderingen. Je kan die drempels verlagen door in te zetten op voorbeeldfiguren: mensen dichtbij, waarin de ander zich herkent. Onderschat de kracht niet van die ene buur die hun wagen nu al deelt.
  3. Vervolgens moeten mensen de kans krijgen en aangemoedigd worden om de verandering laagdrempelig en vrijblijvend uit te proberen. Verwacht geen commitment voor iets dat ongekend is.
  4. Vanzelfsprekend, maar toch: vraag mensen naar hun drempels en handel ernaar. Zorg er dus voor dat iedereen de (financiële, praktische…) mogelijkheid heeft om hun gedrag aan te passen.
  5. Gedragsverandering is emotioneel en cultureel. Communiceer niet enkel met objectieve feiten (“het is groen en gezond”), maar heb oog voor gevoeligheden zoals bijvoorbeeld de auto als statussymbool.
  6. Niet iedereen past hun gedrag even gemakkelijk aan. Steek je tijd en energie in mensen die door een momentum minder vastgeroeste gewoontes hebben: net afgestudeerd, rijbewijs gehaald, op pensioen, eerste kind, verhuisd… De rest volgt uiteindelijk wel.

Conclusie: steek je tijd en energie in het eerste duwtje en wacht geduldig af op het sneeuwbaleffect

Nog even dit: ik geef hierbij mijn interpretatie van de workshop mee, niet de insteek van het volledige G-PaTRA project. Mijn opsomming is ook slechts een klein deel van de thema's die werden behandeld. Ik leg hier de focus op gedragsverandering, maar het creëren van impact gaat natuurlijk over veel meer dan dat. Daarnaast hadden we het ook over de rol van de overheid, de profit-sector, toekomstige projecten…

Wil je hier inzichten over delen? Of heb je een project waar we met NDM aan kunnen bijdragen? Neem dan contact op met mij, projectmedewerker Fien.